Honderd jaar eenzaamheid|Gabriel García Márquez 9029000147

||boek: Honderd jaar eenzaamheid|vertaling: C.A.G. van den Broek|Meulenhoff

||door: Gabriel García Márquez

||taal: nl
||jaar: 1981
||druk: 14e druk
||pag.: 427p
||opm.: paperback|gelezen|1 notitie (voornaam)

||isbn: 90-290-0014-7
||code: 1:000082

--- Over het boek (foto 1): Honderd jaar eenzaamheid ---

Honderd jaar eenzaamheid (Spaans: Cien años de soledad) is een roman van de Colombiaanse Nobelprijswinnaar Gabriel García Márquez, in het Nederlands vertaald door C.A.G. van den Broek. Het boek is een kroniek van de familie Buendía, waarvan de stamvader het stadje Macondo stichtte. Over verschillende generaties heen wordt de familiegeschiedenis van de Buendía's verteld, waarbij realistische elementen vermengd worden met magische gebeurtenissen en visionaire droomsequenties.

Sinds de eerste uitgave in het Spaans in 1967 zijn er ongeveer 30 miljoen exemplaren verkocht. De roman geldt als een van de belangrijkste werken van het magisch realisme en een hoogtepunt van de Latijns-Amerikaanse literatuur. Het is een verhaal boordevol anekdotes over zinloze opstanden, corruptie, vliegende priesters, alchemisten en een stamvader die echt vastgebonden aan een stam, volslagen krankzinnig, een bovenmenselijke ouderdom bereikt.

In 1972 verscheen de Nederlandse vertaling bij uitgever Meulenhoff. Toen C.A.G. van den Broek in 1974 de Martinus Nijhoff Vertaalprijs kreeg voor zijn gehele vertaaloeuvre, werd daarbij in het bijzonder de vertaling van Honderd jaar eenzaamheid vermeld. Zijn vertaling beleefde in 2015 de 72e druk. In 2017, ter gelegenheid van de 50e verjaardag van de roman, kwam Meulenhoff met een nieuwe vertaling door Mariolein Sabarte Belacortu.

José Arcadio Buendia is de stamvader en de stichter van het stadje Macondo. Hij is getrouwd met Ursula, tevens zijn volle nicht. Gefascineerd door de alchemie verblijft hij hele periodes in zijn zilversmidse.

Ursula Iguarán is de vrouw van José Arcadio en tegelijkertijd zijn nicht. Door deze incestueuze relatie is ze bang om kinderen met varkensstaartjes te krijgen. Ze is een veerkrachtige vrouw met veel ondernemingszin. Net zoals vele andere personages wordt ze erg oud.

José Arcadio is net zo impulsief als zijn vader. Op een dag verlaat hij zonder enige aankondiging zijn thuis. Jaren later keert hij terug en trouwt met zijn geadopteerde zuster Rebeca.

Kolonel Aureliano Buendia wordt smoorverliefd op Remedios Moscote, dan nog maar een kind. Hij wacht geduldig om met haar te trouwen, maar zij sterft tijdens haar eerste zwangerschap. Hij verlaat het ouderlijk huis om een lange en zinloze oorlog uit te vechten. Tijdens zijn vele omzwervingen maakt hij zeventien vrouwen zwanger, die elk moeder worden van een Aureliano.

Rebeca komt aan in het huis van de Buendia's als wees. Niemand weet wie ze is, maar Ursula voedt haar dan op als haar eigen dochter. Rebeca verlooft zich met Pietro Crespi, maar trouwt uiteindelijk met José Arcadio.

Amaranta. Jaloers op haar zusters relatie met Crespi, doet Amaranta er alles aan om het huwelijk uit te stellen. Wanneer Rebeca uiteindelijk trouwt met José Arcadio, wijst zij ook Crespi af. Haar hele leven blijft ze een ongehuwde maagd, ondanks de vele aanbidders.

Arcadio is de zoon van José Arcadio met de prostituee Pilar Ternera. Hij trouwt met Santa Sofia de la Piedad en krijgt samen met haar drie kinderen: Remedios De Schone, en de tweeling Aureliano Segundo en José Arcadio Segundo.

Aureliano José is de zoon van Aureliano Buendia en dezelfde Pilar Ternera. Hij laat geen kinderen na.

De 17 Aureliano's zijn de zeventien zonen van kolonel Aureliano Buendia. Ze worden allemaal vermoord omdat ze als staatsgevaarlijk beschouwd worden.

Remedios De Schone is een beeldschone vrouw, maar zonder enige manieren. Het liefst loopt ze naakt door het huis. Op een dag, bij het vouwen van de lakens, wordt ze opgenomen in de hemel.

Aureliano Segundo trouwt met Fernanda Del Carpio, een verzuurde vrouw die met ijzeren hand het huishouden van de Buendia's regeert. Zelf trekt hij dan in bij zijn minnares.

José Arcadio Segundo speelt een belangrijke rol in een staking bij de bananenarbeiders. Hij sterft op hetzelfde moment als zijn tweelingbroer.

Renata Remedios begint een relatie met een eenvoudige arbeider. Haar strenge moeder Fernanda laat de man doodschieten en zendt haar dochter naar een klooster. Enkele maanden na haar vertrek brengen enkele nonnen haar zoontje naar het huis: Aureliano.

José Arcadio wordt naar Rome gestuurd om paus te worden. Daar bakt hij echter niets van zijn taak en keert na enkele jaren terug. Hij houdt feestjes in het ouderlijke huis, maar wordt vermoord om een schat die hij gevonden had.

Amaranta Ursula wordt op haar beurt naar Brussel gestuurd om er te studeren. Omdat ze te veel heimwee heeft naar Macondo, keert ze samen met haar echtgenoot terug. Enkel Aureliano, de bastaardzoon van Renata Remedios, leeft er nu nog. Alle andere leden van de familie zijn ondertussen overleden. Amaranta Ursula begint een gepassioneerde relatie met Aureliano, niet wetende dat hij eigenlijk haar neef is. Ze krijgen samen een zoontje, dat een varkensstaartje blijkt te hebben. Na de geboorte sterft ze aan onophoudelijke bloedingen. Aureliano verdrinkt zijn verdriet en door zijn onoplettendheid sterft hun zoontje, de laatste telg van de Buendia's.

In de familie duiken er allerlei incestueuze relaties op. Het begint al bij de stamvader, José Arcadio, die trouwt met zijn volle nicht Ursula. Ursula's moeder voorspelt haar dochter dat ze kinderen met varkensstaartjes zal krijgen, zodat Ursula een jaar lang de voltrekking van het huwelijk weigert. Hun kinderen worden allemaal gezond geboren, zonder iets te veel of iets te weinig. Ook Amaranta, de eeuwige maagd, laat zich verleiden door haar neefje Arcadio. Als ze eenmaal beseft waarmee ze bezig zijn, weigert ze hem nog de toegang tot haar slaapkamer. Jaren later wordt ook Aureliano verliefd op zijn tante Amaranta Ursula. Ze weten echter niet dat ze familie zijn en beginnen een gepassioneerde relatie. Ze krijgen een zoontje met een varkensstaart.

Uit het verhaal blijkt duidelijk een circulaire visie op geschiedenis, met andere woorden, de geschiedenis herhaalt zich telkens, zonder enige vooruitgang of verbetering. Dat blijkt het duidelijkst uit de verschillende familenamen. Vaders en zonen dragen vaak dezelfde naam, en delen ook dezelfde karaktertrekken: de José Arcadio's zijn vaak impulsief, de Aureliano's hebben de neiging om zich op te sluiten en zich te gedragen als kluizenaars. Ursula, de stammoeder, en Amaranta Ursula, de laatste achterkleindochter, zijn beiden energieke, ondernemende vrouwen die de zorg voor het huis op zich nemen. De familiekroniek eindigt zoals ze begonnen is: Amaranta Ursula krijgt een kind van haar neef, net zoals Ursula vele jaren geleden trouwde met een familielid.

De roman omvat inderdaad ongeveer honderd jaar, maar omdat er zo enorm veel personages in voorkomen die door bloed, liefde of haat met elkaar verbonden zijn is de betekenis van de rest van de titel niet onmiddellijk duidelijk. Maar bijna alle personages zijn op hun eigen manier eenzaam, en het boek suggereert hiermee dat eigenlijk alle mensen dit zijn, van elkaar gescheiden doordat geen mens uiteindelijk alle gevoelens en geheimen van een ander kent, hoe na die hem of haar ook staat. Zeker 60 keer wordt het woord 'eenzaamheid' of 'eenzaam' gebruikt in het verhaal, dat afsluit met 'omdat de geslachten, die gedoemd zijn tot honderd jaar eenzaamheid, geen tweede kans krijgen op aarde.'

[bron: wikipedia]

--- Over (foto 2): Gabriel García Márquez ---

Gabriel García Márquez (Aracataca, 6 maart 1927 - Mexico-Stad, 17 april 2014), ook Gabo genoemd, was een Colombiaans schrijver en winnaar van de Nobelprijs voor Literatuur. Hij was tevens een publicist, journalist en politiek activist. García Márquez werd gezien als het gezicht en belangrijkste exponent van het magisch realisme, hoewel zijn schrijfstijl daar niet helemaal in valt te plaatsen.

Gabriel García Márquez werd op 6 maart 1927 in de Colombiaanse kustplaats Aracataca geboren. Hij is de zoon van Gabriel Eligio García en Luisa Santiaga Márquez Iguarán, dochter van kolonel Nicolás Márquez en Tranquilina Iguarán, waar de jonge Gabriel opgroeide nadat zijn ouders naar Riohacha verhuisden.

In 1936 overleed kolonel Nicolás Márquez, wat voor Gabriel de reden was om voor zijn opleiding naar Barranquilla te verhuizen. Hij volgde vanaf 1940 het voortgezet onderwijs in de Colegio San José, en behaalde in 1946 zijn eindexamen aan het Liceo Nacional in Zipaquirá. In 1947 verhuisde hij naar Bogotá om rechten te studeren aan de Universidad Nacional de Bogotá, dat hij echter door gebrek aan interesse niet voltooide. In Bogotá kwam hij, na het lezen van Kafka's De Gedaanteverwisseling, tot het besef dat hij schrijver wilde worden.

Hij verhuisde naar Barranquilla om zich te wijden aan de media en literatuur. Hij werkte als columnist voor El Heraldo. Op verzoek van Alvaro Mutis keerde García Márquez in 1954 terug naar Bogotá, waar hij als verslaggever en filmrecensent werkte voor El Espectador. Na een kritisch verhaal over overheidspropaganda rond het zinken van een marineschip in 1955 werd hij in Europa gestationeerd. Na het verblijf in Europa keerde García Márquez terug naar Zuid-Amerika, en vestigde zich in Venezuela. In 1958 ging hij terug naar Barranquilla en trouwde met Mercedes Barcha met wie hij twee kinderen kreeg. Het paar verhuisde naar Cuba waar hij de communistische revolutie van Fidel Castro versloeg. De vriendschap met Castro leidde tot het oprichten van een filiaal van Castro's persbureau Prensa Latina in Bogotá.

In 1961 verhuisde hij naar New York als correspondent voor Prensa Latina. In 1967 publiceerde hij zijn meest gewaardeerde werk: Honderd jaar eenzaamheid. Door voortdurende bedreigingen door de CIA en Cubaanse vluchtelingen verhuisde hij naar Mexico, waarna hem de toegang tot de VS tot 1971 ontzegd werd.

Vanaf 1975 reisde García Márquez tussen verschillende steden zoals Mexico, Cartagena, Havana en Parijs. In 1982 ontving hij de Nobelprijs voor Literatuur. In 2002 publiceerde hij zijn autobiografie Leven om het te vertellen. Eind 2004 verscheen Herinnering aan mijn droeve hoeren, een onorthodox liefdesverhaal tussen een oude man en een jonge prostituee.

Op 7 juli 2012 werd bekend dat Márquez aan dementie leed en geen nieuw werk meer zou publiceren. Op 17 april 2014 overleed Márquez op 87-jarige leeftijd.

Márquez vermengt realisme met wonderlijke gebeurtenissen, die hij vertelt alsof ze heel gewoon zijn. In Honderd jaar eenzaamheid bijvoorbeeld vertelt hij over het fictieve dorp Macondo en zijn wonderlijke inwoners (alchemisten, zigeuners, vliegende pastoors) tegen de achtergrond van burgeroorlogen en gruwelijke stakingen. Zijn exotische kroniek verlucht hij met ironie en humor, die in zijn beste momenten herinnert aan Cervantes. Net zoals zijn grote voorbeelden, William Faulkner en Ernest Hemingway, construeert Márquez ingewikkelde plots en intriges die zijn boeken tot echte pageturners maken.

Bibliografie

Romans

• Het kwade uur, 1967, vert. Jean Schalekamp (Sp.: La mala hora, 1962)
• Honderd jaar eenzaamheid, 1972, vert. C.A.G. van den Broek (Sp.: Cien años de soledad, 1967)
• De herfst van de patriarch, 1976, vert. Mariolein Sabarte Belacortu, (Sp. El otoño del patriarca, 1975)
• Kroniek van een aangekondigde dood, 1981, vert. Mariolein Sabarte Belacortu, (Sp.: Crónica de una muerte anunciada, 1981)
• Liefde in tijden van cholera, 1986, vert. Mariolein Sabarte Belacortu, (Sp.: El amor en los tiempos del cólera, 1985)
• De generaal in zijn labyrint, 1989, vert. Mieke Westra (Sp.: El general en su laberinto, 1989)
• Over de liefde en andere duivels, 1994, vert. Adri Boon (Sp.: Del amor y otros demonios, 1994)
• Ontvoeringsbericht, 1996, vert. Arie van der Wal (Sp.: Noticia de un secuestro, 1996)
• Herinnering aan mijn droeve hoeren, 2004, vert. Mariolein Sabarte Belacortu, (Sp.: Memoria de mis putas tristes, 2004)

Novelles

• Afval en dorre bladeren, vert. C.A.G. van den Broek (Sp.: La hojarasca, 1955)
• De kolonel krijgt nooit post, vert. Barber van de Pol (Sp.: El coronel no tiene quien le escriba, 1961)

Verhalen

• Ogen van een blauwe hond, vert. Aline Glastra van Loon en Mieke Westra (Sp.: Ojos de perro azul, 1947)
• De uitvaart van Mamá Grande, vert. B.J. Fernández de la Mata (Sp.: Los funerales de la Mamá Grande, 1962)
• De ongelooflijke maar droevige geschiedenis van de onschuldige Eréndira en haar harteloze grootmoeder, vert. Barber van de Pol (Sp.: La increíble y triste historia de la cándida Eréndira y de su abuela desalmada, 1978)
• De gelukkige zomer van mevrouw Forbes. Twaalf zwerfverhalen, vert. Arie van der Wal en Mieke Westra (Sp.: Doce cuentos peregrinos, 1992)

Divers

• Verhaal van een schipbreukeling (Journalistiek proza), vert. R.G. Groeneboer (Sp.: Relato de un náufrago, 1970)
• Toen ik nog gelukkig was en ongedocumenteerd, vert. Mieke Westra en Aline Glastra van Loon (Reportages) (Sp.: Cuando era feliz e indocumentado, 1973)
• Schetsen van de kust (Journalistiek proza), vert. Mieke Westra (Sp.: Obra periodística 1, Textos costeños, 1981)
• Schrijver in Bogotá (Journalistiek proza), vert. Mariolein Sabarte Belacortu en Mieke Westra (Sp.: Obra periodística 2, Entre cachacos I, 1982)
• De kampioen van Colombia (Journalistiek proza), vert. Mariolein Sabarte Belacortu (Sp.: Obra periodística 3, Entre cachacos II, 1982)
• Op reis achter het IJzeren Gordijn (Journalistiek proza), vert. Mieke Westra (Sp.: Obra periodística 4, De viaje por los países socialistas: 90 días en la cortina de hierro, 1982)
• De gijzeling (Filmscript), vert. Mieke Westra (Sp.: El secuestro, relato cinematográfico, 1982)
• De geur van guave (Autobiografie, Gesprekken met Plinio Mendoza), vert. Mariolein Sabarte Belacortu (Sp. El olor de la guayaba, 1982)
• Clandestien in Chili (Het verhaal van filmer Miguel Littín), vert. Mieke Westra (Sp.: La aventura de Miguel Littín clandestino en Chile, 1986)
• Leven om het te vertellen (Autobiografie, 2003), vert. Aline Glastra van Loon (Sp.: Vivir para contarla, 2002)

[bron: wikipedia]