Mijn leven als entrepreneur 9789090310152

BoekenBalie maakt van tweedehands jouw eerste keuze. Met een Trustscore van 4,8 (excellent) en 30 dagen retour garantie maken we dat iedere dag waar.

Titel: Mijn leven als entrepreneur
Auteur: Jan Baan
ISBN: 9789090310152
Conditie: Goed

Jan Baan van Ban Company, software die de hele wereld gebruikt, heeft na 40 jaar zijn businessboek voor zijn kleinkinderen gepubliceerd, ISBN 978-90-9031015-2. Zodat zij ooit, als zij dat willen, kunnen nalezen wat Opa deed, wat hem dreef. Hij stuurde het mij toe met zeer waarderende woorden over mijn werk als kritisch en analytisch journalist, in diezelfde 40 jaar. Ik schreef kritisch en enorm veel over de successen en het falen van Baan Company.
Jan en ik komen beide uit christelijke nesten, het zijne strenger dan het mijne, maar zoveel verschilde dat niet. Ik heb mij, na mijn belijdenis, die ik als leugenachtig ervoer, via tal van kronkelwegen ontworsteld aan mijn gereformeerd-hervormde wortels om humanist en agnost te worden. Jan, geboren in Rijssen, hield vast aan zijn gereformeerde wortels. Hij verdiepte ze. Hij weidt er niet over uit in zijn boek. Ik scheidde business en godsdienst in verslaggeving en sprak er nooit met hem over. Tot nu.
Afgelopen weekeinde publiceerde het FD een interview met Jan Baan. Twijfel? ‘Nee. Terugziende past juist erkentelijkheid jegens God. Hij heeft mij inzicht en kracht gegeven’, zegt hij. Neemt kunstmatige intelligentie de mens over? ‘Nee. God openbaart door al deze technologie steeds meer iets van zijn kunnen. Het sterkt mij in de overtuiging dat er een Opperwezen is die alles stuurt en ondersteunt. Dat is toch niet zo’n gekke gedachte?’ (Maar precies de gedacht waarom ik na WOII afhaakte). Sleutelen aan de mens? ‘Nee. De mens is ontzettend mooi en niet te bedenken zoals hij is geschapen. Sleutelen is niet nodig. God is veel machtiger dan wij denken. Hij lacht om ons gepruts en zegt: ik heb immers al lang je DNA’, zegt hij in dat interview.
In zijn voorwoord gaat Jan niet in op zijn geloof, maar wel op de praktische invulling van zijn christen zijn. Kenmerkend is dat hij de buitenwereld doet en zijn vrouw Rinie de binnenwereld, zoals ook bij ons. Thuis zat Jan niet in de driverseat. Ik ook niet. De zondag was voor hem binnenwereld, thuis. ‘Daarbij zorgde onze christelijke levensstijl voor een hechte stabiliteit. Dat gaf mij steeds een enorme balans in mijn onrustige zakenleven’, zegt hij.
In zijn reactie op mijn blog van 23 november 2014 waarin ik zijn verliezen bij Baan Company en Cordys relativeer omdat de eruit ontstane producten de hele planeet overvliegen gaat Jan (pagina 182), fors dieper in op zijn geloofsleven. “Ik heb hoog gevlogen ……maar vooral hebben de tegenslagen mijn egocentrische bestaan wat getemperd. In Hebreeën 12 spreekt de Bijbel over Vaderlijke kastijdingen die als ze worden ervaren zwaar en teleurstellend zijn, maar daarna tot nut worden ervaren. Zo mag ik het nu zien. Wat de toekomst betreft mag ik mij aan mijn Schepper toevertrouwen. Dat levert innerlijke rust op. Door de verdienste van Christus hoef ik niet in mijzelf te wroeten om iets nuttigs te vinden maar mag ik mij aan Hem toevertrouwen”, schrijft Jan. Zo is het voor hem en zo is het goed voor hem.
Dat lezend hoor ik weer Gezang 300 van Adriaan Engels uit 1906 door het oude kerkje uit mijn kindertijd galmen. Ik zong uit volle borst mee. ‘Wat de toekomst brengen moge, mij geleidt des Heeren hand…..Leer mij volgen zonder vragen, Vader wat Gij doet is goed’. Soms, op een middagwandeling door het bos achter Staphorst, schiet het in mijn hoofd en zing ik het nog wel eens op het ritme van de tred. Het bijbehorende geloof is me ontglipt.
Ik vroeg me af of er een relatie bestaat. Ik bedoel tussen zowel de groei en neergang van Baan Company en de christelijke wortels van Jan en zijn broer Paul. Als je je lot uiteindelijk in handen van je Schepper legt blijf je dan wel in controle? Zijn streng christelijk geleide bedrijven kwetsbaarder voor tegenslagen dan bedrijven die geleid worden door niet religieuze of niet gelovige mensen? Waar en waarom botste Baan Company in Q1 1998 met de Amerikaanse areligieuze financiële elite?
De onderneming begon in 1978 en ging na jaren voorbereiding met hulp van General Atlantic Partners in 1995 naar Nasdaq. De koers explodeerde en de onderneming zat vast in een businessmodel dat door financiers werd bepaald en niet door producten en klanten. Eend 1997 trok Jan zich terug als CEO. Prominenten van GAP hadden de tent overgenomen. Na het eerste kwartaal van 1998 met omstreden boekhoudgegevens begon de koers te dalen tot het uiteindelijke failliet. Jan beschrijft dit proces vanaf pagina 53 alsof hij ernaar kijkt, het buiten hem omgaat, anderen besloten. Alsof het zo moest zijn, alsof, misschien de Vader er mede de hand in heeft. Ik zou dit mensenwerk niet zo zien, ontkoppelen van religie of geloof.
In Nederland is er geen wereldspeler opgestaan in de ITindustrie. De laatste kanshebbers Unit4 en Exact zijn verkocht voor veel geld. AFAS, dat anders dan Baan niet de weg opgaat van fusies en acquisitie is de nieuwe kanshebber. ASML- dank je Toon Jansen – is het enige tech concern aan de bron van de versnelling van de wet van Moore. ASML is geen onderneming die door acquisities is gegroeid, maar dankzij een zeer innovatief product.
Jan Baan doet mij aan Cornelis Verolme denken, de koning van de stapelloop die uiteindelijk ook vastliep in het pad van acquisitie groei. Bevat misschien het vanzelfsprekende en egocentrische ‘gelijk’, ontsproten aan hun invulling van hun geloofsopdracht, niet alleen de evangelisatie van verblindende groei, maar ook de kiem van neergang in de confrontatie met de toen grootste financiële wereld, die van de Amerikaanse fintech.
Waarom is het misgegaan bij Baan Company in 1998? Toen Amerikaanse aandeelhouders de macht overnamen en Jan en Paul naar de zijlijn dwongen? Botsten hier Nederlandse christelijke traditie – wat wij doen is altijd goed – met de harde liberale lijn van beurswaakhond SEC? Waarom was in de 17de eeuw de VOC wel een superieur materieel succes en de Nederlandse ITindustrie uit de 20ste eeuw uiteindelijk niet? Naarmate de secularisatie toeneemt moet bedrijvig Nederland het steeds meer doen met eigen inzicht zonder de stabiele kern van het geloof die ook Jan en Paul niet hielp.
Als humanist en agnost ging ik een andere, evenmin makkelijke weg dan Jan en benoem ik pijn wel als zinvol en leerzaam, maar niet als goddelijke kastijdingen. Business is geen Act of God, maar mensenwerk. Goede tijden zitten meer in liefde dan in succes. Zover staan we niet van elkaar af. Jan noemt zijn boek ‘Mijn leven als entrepreneur’ ‘Winst door verlies’. Ik dacht aan ABBA. “The winner takes it all”, geschreven door Bjorn en Benny en gezongen door Agneta die in 1979 scheidde van Bjorn. In dat lied gaat het niet om ‘winst door verlies’, maar pakt de – materiële – winnaar alles en blijft de verliezer verward achter.

Waarom je bij BoekenBalie moet zijn voor al je tweedehands boeken:

• Bestel je voor 15:00 uur? Dan vliegt het dezelfde dag nog jouw kant op!
• Meer dan 400.000 tweedehands boeken om uit te kiezen
• We checken alle boeken eigenhandig
• Vanaf 40 euro of bij 4 boeken is de verzending op onze rekening
• 30 dagen retourgarantie